Dla rodziców

Jak czytanie bajek dziecku wpływa na jego rozwój?

Czytanie dziecku bajek od najmłodszych lat niesie ze sobą szereg korzyści.
Z maluchem nie wystarczy rozmawiać. Dialog oczywiście jest potrzebny, ale codzienna mowa bywa nieco niestaranna. Warto jednak przyzwyczajać dzieci także do poprawnego układania zdań, operowania częściami mowy, wzbogacania słownictwa, czyli: budowania zaplecza w postaci mowy biernej, które szybko przełoży się mowę czynną. Już na podstawie wypowiedzi kilkuletniego dziecka można łatwo określić, czy rodzice spędzają z nim czas na czytaniu bajek .Nie ma takiej życiowej przeszkody, która nie byłaby tematem jakiejś książki. Na przykładzie przygód ulubionych bohaterów dzieci uczą się rozróżniać dobro i zło, szukać rozwiązań problemów oraz przewidywać konsekwencje swoich działań. Bajka doskonale sprawdzi się jako remedium na konflikty w przedszkolu lub między rodzeństwem: przedstawienie podobnej sytuacji pomoże dzieciom uporać się z negatywnymi emocjami lub przepracować traumatyczne doświadczenie. Izolujące się od rówieśników, zakochane w książkach dziecko to szkodliwy mit. Wbrew pozorom dzieci obcujące z literaturą czują się w grupie o wiele pewniej, wyróżnia je łatwość formułowania opinii, odważniej przedstawiają swoje stanowisko. Dzięki temu dziecko szybciej odnajdzie się w nowym środowisku i łatwiej będzie nawiązywać przyjaźnie zarówno w szkole, na podwórku czy też spędzając wakacje czy ferie. Zarówno czytanie, jak i słuchanie czytanego tekstu wymaga wysiłku intelektualnego, w czasie którego dziecko ćwiczy pamięć oraz koncentrację. Oprócz tego w mózgu tworzy się sieć połączeń neuronowych to właśnie ona odpowiada za przyswajanie nowych informacji. Można spokojnie stwierdzić że każda przeczytana wspólnie książeczka to lepsze przygotowanie dziecka do sprostania wyzwaniom stawianym przez szkołę. Czytanie dziecku od wczesnego dzieciństwa to pierwszy krok w kierunku wychowania dorosłego czytelnika. Oswojone ze słowem pisanym, będzie czerpało większą przyjemność z obcowania ze szkolnymi lekturami oraz nabędzie nawyk zdobywania wiedzy. Żaden gadżet nie zastąpi drugiego człowieka, a prawidłowe relacje wytworzą się tylko jeśli będziemy razem spędzać czas. Czytając, dajemy dzieciom naszą obecność i uwagę, pokazujemy, jakie są dla nas ważne i otaczamy je miłością. Dziecko wcale nie potrzebuje kolekcji grających i jeżdżących zabawek. Najlepszą zabawką każdego malucha jest jego wyobraźnia. Jeśli damy dziecku poznać przyjemność płynącą ze słuchania czytającego rodzica, mamy gwarancję, że wielokrotnie usłyszymy jeszcze prośbę o wspólne zaszycie się na kanapie z ulubioną książeczką. Czytając dziecku bajki, robimy coś więcej, niż tylko spędzamy z nim swój wolny czas. Przede wszystkim uczymy pozytywnych postaw wobec życia prezentowanych w poszczególnych utworach przez kolejne postacie. Wyrabiamy w nich właściwy stosunek do ludzi, kształtujemy zachowania dziecka, jego nawyki, przekonania i charakter. Maluchy chętnie wcielają się w role księżniczek czy rycerzy i innych, znanych bohaterów. Dzięki literaturze dziecięcej można dostarczyć małemu człowiekowi ogrom wiedzy o ludziach, ich emocjach i przeżyciach.

Pedagog specjalny

Jak pomóc dziecku pokonać stres przed przedszkolem?

1.      Przedszkole przedstaw jako przyjazne i bezpieczne miejsce, w którym dziecko pozna wielu nowych przyjaciół.

2.      Rozwijaj aktywność poznawczą dziecka –  rozbudzaj ciekawość i zachęcaj do nauki, zadbaj o rozwój zainteresowań.

3.      Rozmawiaj z dzieckiem o przedszkolu – rozwiej jego lęki i obawy przed pójściem do przedszkola, dodaj mu otuchy, zapewnij o swoim wsparciu i pomocy w trudnych sytuacjach.

4.      Kształtuj samodzielność i odpowiedzialność dziecka – nie wyręczaj, stawiaj wymagania na miarę możliwości (samoobsługa: ubieranie, samodzielność w toalecie, podczas jedzenia, sprzątanie zabawek, pomoc w prostych obowiązkach domowych).

5.      Zapewnij dziecku systematyczny kontakt z rówieśnikami – ucz pozytywnych zachowań, stosowania zwrotów grzecznościowych, kontrolowania emocji i stosowania obowiązujących norm społecznych. Zachęcaj do współpracy i współdziałania.

6.      Zadbaj o dobry stan zdrowia dziecka – zapewniaj mu dużo ruchu i zabaw na świeżym powietrzu.

7.      Dbaj o higienę psychiczną dziecka – regularne posiłki, odpowiednią ilość snu oraz odpoczynek.

8.      Zapoznaj dziecko z przedszkolem – z jego pomieszczeniami, pracującymi tam paniami, rytmem dnia. Weźcie wspólnie udział w Dniach Otwartych oraz Dniach Adaptacyjnych placówki i zajęciach organizowanych dla przyszłych przedszkolaków.

9.      Przygotuj dziecko do przedszkola – zachęcaj do rysowania, malowania, pisania. Zaplanuj wcześniej z dzieckiem rozkład dnia uwzględniając czas na odpoczynek, aktywność fizyczną, godzinę pójścia spać.

10.  Przygotuj dziecko do nowych zadań – ucz dziecko cierpliwości i staranności, zachęcaj do pokonywania trudności i poszukiwania rozwiązań.

11.  Pozwól dziecku zabierać do przedszkola swoją ulubioną zabawkę.

12.  Dotrzymuj słowa i odbieraj dziecko z przedszkola o umówionej porze dnia.

Jak pomóc dziecku mającemu trudności w nauce czytania i pisania?

Stopniowe opanowanie umiejętności czytania i pisania stanowi jeden z najistotniejszych elementów nauki w zerówce jak i w pierwszych latach szkolnych. Nie można wyobrazić sobie dobrego ucznia, który nie opanował postępów w czytaniu i pisaniu. Sytuacja dziecka mającego trudności w nauce jest zatem wyjątkowo trudna i niekorzystna, ponieważ pierwsze niepowodzenia stają się często przyczyną zniechęcenia dziecka do nauki, powodują różnego rodzaju reakcje nerwicowe oraz trudności wychowawcze, spotęgowane dodatkowo nieprawidłową reakcją środowiska rodzinnego.

Wczesna interwencja może w znacznej mierze zmniejszyć skutki zaburzeń dyslektycznych – czyli trudności w czytaniu lub dysgraficznych – trudności w pisaniu. Zmierzając do odpowiedzi na pytanie jak pomóc dziecku z trudnościami w nauce należałoby zdać sobie sprawę z różnych przyczyn ich występowania.

Przyczyny niepowodzeń w nauce

1.Pierwszą przyczyną, z jaką łączy się niepowodzenie w nauce, jest ogólny poziom intelektualny dziecka:

- dzieci ze słabym lub globalnie opóźnionym rozwojem umysłowym trudniej będą się uczyć liter, ich znaczenia, odwzorowywania,

 - dzieci te pracują wolniej, nie nadążają za większością klasy, nie rozumieją bardziej złożonych poleceń nauczyciela,

- ubogi słownik, nieprawidłowa budowa zdań, trudności w oderwaniu się od konkretów abstrakcyjnych i przejściu do znaków graficznych, jakimi są litery.

W przypadku stwierdzenia słabej sprawności umysłowej należy poddać dziecko badaniu psychologicznemu zastosować się do jego wskazówek.

2. Odrębną przyczyną mogącą powodować trudności jest nieprzystosowanie społeczne:

 - np.: brak motywacji do nauki oraz zaburzenia rozwoju emocjonalno społecznego, często mówi się o nich dzieci „zdolne, ale leniwe”. Koniecznością jest rozbudzenie zainteresowania dziecka nauką, chęcią poznania, dowiadywania się. Duży wpływ ma tu ambicja dziecka jak i sympatia do nauczyciela. Wskazówką dla rodziców jest zatem wyrabianie w dziecku ambicji, potrzeby sukcesów oraz podtrzymywanie autorytetu nauczyciela.

3. Najczęstszą formą zaburzeń jest nadpobudliwość psychoruchowa, która może przejawić się w sferze ruchowej (wzmożona ekspansja ruchowa, ruchowy niepokój), w sferze emocjonalnej (dzieci te z błahych powodów kłócą się, złoszczą, gniewają, płaczą, są agresywne i konfliktowe), w sferze poznawczej (zaburzenia uwagi, pochopności i pobieżności myślenia, zbyt szybkie nie przemyślane odpowiedzi).

4. Dzieci zahamowane mają również trudności w funkcjonowaniu w roli ucznia:

 - charakteryzują się mniejszą ruchliwością, wolno kojarzą fakty, reagują z opóźnieniem, trudno jest czymś je zainteresować, są bierne.

5. Powodzenie w nauce zależy też od rozwoju fizycznego dziecka i ogólnego stanu jego zdrowia

-długotrwałe choroby obniżają poziom pracy dziecka, natomiast słaby wzrok lub słuch utrudniają korzystanie z lekcji.

Na czym polega umiejętność czytania i pisania

Proces pisania wymaga skomplikowanych czynności. Dziecko musi prawidłowo spostrzegać oraz zapamiętywać graficzny obraz poszczególnych liter, musi rozpoznawać dźwięki wchodzące w skład wyrazu, podporządkować im odpowiednie znaki graficzne i w należytej kolejności je zapisać. Oprócz tego proces pisania wymaga sprawnej ręki. Podczas nauki czytania dziecko również dokonuje analizy i syntezy wyrazów. W pierwszym okresie rozpoznaje litery, łączy je w sylaby, proste wyrazy. Na początku dziecko zwykle literuje aby odczytać go w całości, potem najczęściej sylabizuje – rozpoznaje od razu po 2,3 litery i łączy je w sylaby. Przechodząc do czytania głośnego, dziecko odczytuje wyrazy całościowo.

Podsumowując:

 dziecko musi rozpoznać prawidłowo litery, należycie je różnicować, zapamiętać wzajemne położenie tych liter obok siebie w wyrazie – wszystko to warunkuje konieczność dobrej orientacji przestrzennej oraz percepcji wzrokowej. Oprócz tego proces czytania wymaga też prawidłowej percepcji słuchowej – ucząc się czytać, dziecko musi usłyszeć i zapamiętać poszczególne słowa.

Jakie są objawy zaburzeń u dzieci ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu

a) Zaburzenie analizy i syntezy wzrokowej:

- w czytaniu mylenie liter kształtopodobnych, czytanie nie rytmiczne, długie utrzymywanie się literowania; dziecko koncentruje się na technicznej stronie czytania, co utrudnia rozumienie treści,

 - w pisaniu mylenie liter kształtopodobnych, opuszczanie drobnych elementów graficznych, błędy ortograficzne,

- słaba pamięć wzrokowa

– w czytaniu zdarza się przestawianie liter lub całych cząstek wyrazów, przeskakiwanie linijek druku,

 - zbyt długa koncentracja nad rozpoznawaniem liter i syntezą wyrazów (aby wybrnąć z przykrej sytuacji, dzieci z zaburzoną percepcją wzrokową zgadują podczas czytania znaczenie wyrazów lub uczą się czytania na pamięć),

 - rysunki ubogie w szczegóły, mają zakłócone proporcje i stosunki przestrzenne,

- trudności w posługiwaniu się mapą oraz w nauce języków obcych,

 - ubogi opis obrazka, wypowiedzi skąpe, niepełne, gdyż dziecko zauważa małą liczbę szczegółów;

b) zaburzenia analizy i syntezy słuchowej:

 - w wypowiadaniu się ubogi słownik, często agramatyczny,

- w czytaniu długo utrzymujące się literowanie, kłopoty z syntezą dźwięków, nieuwzględnianie znaków przystankowych,

- w piśmie mylenie liter dźwiękopodobnych, opuszczanie liter i sylab, gubienie liter przy zbiegu spółgłosek, opuszczanie końcówek wyrazów,

 - często w pisaniu ujawniają się wady wymowy,

- słaba pamięć słuchowa (trudności w uczeniu się wierszyków, języków obcych);

 c) obniżona sprawność manualna:

- w rysunkach widoczny zbyt mały lub zbyt duży nacisk ołówka, rysunki niestaranne,

- w piśmie wolne tempo, dysproporcje między literami, litery wychodzą poza linię, nieprawidłowe połączenia między literami, różne nachylenia liter;

 d) zaburzenia orientacji przestrzennej:

 - podczas opowiadania obrazka trudności w opisie relacji przestrzennych (na lewo, na prawo, na dole, pod, nad, itp.)

- trudności w rozplanowaniu rysunku, zakłócenia proporcji elementów,

- opuszczanie liter, sylab, a nawet całych linijek,

-w piśmie mylenie liter różniących się położeniem w stosunku do osi pionowej (d-g, b-p) lub poziomej (m-w, n-u).

Jak pomóc dziecku mającemu trudności w nauce czytania i pisania Ważna jest tu współpraca rodziców z nauczycielem oraz chęć pracy z dzieckiem w domu, która w bardzo dużym stopniu niweluje w/w zaburzenia i pomaga prawidłowo funkcjonować w przedszkolu, a później w szkole osiągać dobre wyniki w nauce.

 Krejner E. w : „Magazyn”. informacyjny dla troskliwych rodziców. Stonoga 1-30 kwietnia nr 4 (20) s. 6

D.K.

Dlaczego trzeba czytać dzieciom?

W planowaniu działań edukacyjnych przedszkola wiele czasu przewiduje się na wprowadzenie dziecka w świat literatury. Kontakt z książką nie jest naturalną potrzebą dziecka, jak np. różne formy jego aktywności poznawczej, ruchowej, werbalnej czy zabawowej. 

Potrzebę tę w dziecku musimy wzbudzić sami w trakcie procesu wychowawczego. Dlatego to od nas nauczycieli i rodziców zależy, czy potrafimy mimo atrakcyjności powszechnie dostępnej telewizji rozbudzić zainteresowanie książką i przygotować je do tego, by kontakt z literaturą stał się niezbędny. Musimy być świadomi, że dziecko ery elektronicznej w coraz większym stopniu żyje i rozwija się pod wpływem wielu bodźców z otaczającej je rzeczywistości, w tym głównie mas-mediów. Nie można w tym wszystkim zapomnieć o książce. Kontakt z nią daje bowiem możliwość obcowania ze światem wartości, jakie niesie literatura. Czytanie książek pozwala na znaczenie bardziej swobodną grę wyobraźni niż kontakt z telewizją czy komputerem. Może pozytywnie wpływać na rozwój uczuć, lepsze zrozumienie innych ludzi, a zarazem tworzenie obrazu samego siebie. Postacie ulubionych bohaterów mogą dostarczać pozytywnych wzorów zachowań. Dzieci zdobywają z książek wiedzę o przedmiotach, ludziach, zwierzętach, roślinach, poznają pojęcia abstrakcyjne jak: miłość, przyjaźń czy współczucie. Czytanie stwarza więc korzystne warunki do rozwoju myślenia. Dziecko nabywa umiejętności porównywania, wnioskowania, uogólniania, posługiwania się pojęciami określanymi słowem. 

Głośne czytanie spełnia ponadto ważną rolę w kształtowaniu mowy dziecka. Nie tylko wzbogaca słownik, lecz uczy prawidłowego formułowania myśli, budowy zdań, kształcone są podstawowe funkcje słuchowe, jest bardzo ważne dla rozwoju uczuciowego. 

Dobór literatury zależy od wieku: trzylatki chętniej oglądają obrazki, o których się opowiada, wzbogacając ich treść na miarę własnej fantazji. Czterolatki potrafią już słuchać czytania, lecz dobrze jest gdy mają oparcie w ilustracji. Pięcio- i sześciolatki mogą słuchać dość długich opowiadań w takim stopniu interesujących aby utrzymały ich uwagę. Można dłuższe opowiadanie dzielić na odcinki czytane w kolejnych dniach. 

Podkreślamy bardzo istotną wartość głośnego czytania i dlatego przedszkole realizuje ogłoszony program "Cała Polska czyta dzieciom". Głośne czytanie jest bardzo łatwe i należy ten rytuał utrzymywać nawet wówczas, gdy dziecko samo już dobrze czyta. Dzieci, które już w wieku przedszkolnym zostaną w sposób ciekawy wprowadzone w świat książek odpowiadających dziecięcym zainteresowaniom i potrzebom, będą ich szukały później same, wbrew twierdzeniom, że zanika kultura czytelnicza na rzecz obrazu. Nie pozbawiajmy dziecka korzyści jakie niesie głośne czytanie. Czytajmy nie tylko małym dzieciom, ale także nastolatkom. Wspólne czytanie w rodzinie pozwoli im pokonać problemy dorastania, wzmocni więzi uczuciowe z rodzicami. Należy pamiętać, że książki są pokarmem nie tylko dla intelektu, ale i dla psychiki.

WPŁYW SYSTEMATYCZNEGO GŁOŚNEGO CZYTANIA DZIECIOM NA ROZWÓJ ICH OSOBOWOŚCI

Czytanie jest kluczem do wiedzy i sprawności umysłu, rozwija język, który stanowi podstawę do myślenia, w tym także matematycznego, otwiera dostęp do skarbnicy ludzkiej myśli i wiedzy.

Tymczasem wielu ludzi, choć umie czytać - nie czyta. Dlaczego?
Ponieważ nawyk czytania i miłość do książek musi powstawać w dzieciństwie. 
Uczymy dzieci czytać, ale nie dbamy o to, by lubiły czytać. Nie rozbudzamy w nich zapału do książek, nie dokładamy starań, by czytanie stało się ich ogromną przyjemnością i potrzeba! 
Wielu dzieciom doświadczenia z książką kojarzą się z przymusem, przykrością i nudą. Dlatego porzucają czytanie na rzecz telewizji. Najskuteczniejszym sposobem wychowania czytelnika na całe życie jest głośne czytanie dziecku dla przyjemności, jest ono proste, bezpłatne dzieci je uwielbiają. 

JAK CZYTAĆ DZIECKU:

- Czytać codziennie przez co najmniej 20 min. - czas czytania dostosować do przedziału uwagi dziecka, początkowo może być krótki, stopniowo można go wydłużać, chodzi jednak o codzienny rytuał czytania. Dobrą porą jest wieczór przed snem. Czytanie powinno się zawsze kojarzyć dziecku z radością - nigdy z przymusem, karą czy nudą.

- Wybierać wyłącznie książki ciekawe i wartościowe dla dziecka, jeśli dziecko o to prosi warto wielokrotnie czytać tę samą książkę, czy wiersz. Należy pozwalać na pytania, powrót do poprzedniej strony, rozmowy zainspirowane tekstem - ta część głośnego czytania najbardziej rozwija intelekt i wrażliwość dziecka.

- Reklamować czytanie własnym przykładem - dzieci powinny widzieć dorosłych pogrążonych we własnych lekturach książek i czasopism. 

RODZICU!!
"Bez względu na to ile masz zajęć najważniejszą rzeczą jaką możesz zrobić dla przyszłości swojego dziecka, obok okazywania mu miłości przez przytulanie, jest codzienne, głośne czytanie oraz radykalne ograniczenie telewizji" 
(Jim Trelease)

żrodła: fragmenty "Bliżej przedszkola".

20 sposobów na niejadka:

1. Proponuj dziecku jedzenie tylko wtedy, kiedy jest głodne. Maluchy często odmawiają zjedzenia posiłku po prostu dlatego, że nie zdążyły jeszcze zgłodnieć. Twój niejadek nigdy nie bywa głodny? A może nie dajesz mu na to szansy? Spróbuj przez kilka dni nie podtykać mu jedzenia co chwilę. Poczekaj, aż sam zainteresuje się, co będzie na obiad czy kolację.

2. Gdy już zaobserwujesz, kiedy zazwyczaj twój maluch robi się głodny, wprowadź stałe pory posiłków. Dzieci lubią uregulowany tryb życia.

3. Zmniejsz liczbę posiłków. Trzylatek naprawdę nie musi jeść pięć razy dziennie. Jeśli na drugie śniadanie zamiast kanapki z szynką dasz mu jabłko albo pomarańczę, może obiad zje z większym apetytem.

4. Ogranicz przekąski między posiłkami. Zwróć uwagę, czy dziecko nie podjada zbyt często. Batonik, kilka cukierków, chrupek lub chipsów to niby nic, a jednak fatalnie wpływa na apetyt.

5. Proponuj mu mniejsze porcje. Talerz pełen po brzegi zupy jarzynowej wcale nie zachęca do jedzenia. Przeciwnie - może dziecko przytłoczyć i przestraszyć. Co innego mały kotlecik, łyżka ziemniaków i niewielka miseczka sałaty. To da się zjeść. I naprawdę wystarczy, by zaspokoić głód dwulatka.

6. Dbaj o różnorodność potraw. Jeżeli codziennie serwujesz dziecku rosół i pulpety, nie dziw się, że nie chce tego jeść. Czy ty chciałabyś jeść w kółko to samo? A może jutro, zamiast firmowego obiadu, zaproponujesz mu żurek i pieczoną rybę, albo barszcz z chrupiącym pasztecikiem? Zobaczysz, że przynajmniej spróbuje.

7. Postaraj się, by posiłki wyglądały na talerzu kolorowo i apetycznie. Przy zielonym groszku świetnie wygląda biała cykoria albo czerwone pomidory, przy białym kalafiorze - pomarańczowa surówka z marchewki albo zielona sałata itd. Inny pomysł to kolorowe sałatki z warzyw (żółta kukurydza, pomarańczowa marchewka, czerwona papryka, fioletowa fasola, zielony groszek, białe ziemniaki) lub owoców (czerwone truskawki, białe jabłko, pomarańczowe mandarynki, zielone kiwi). A na kanapkach? Pokrojona w krążki rzodkiewka posypana szczypiorkiem, jajecznica z drobinkami czerwonej papryki, szynka ozdobiona plasterkiem pomidora wyglądają naprawdę apetycznie.

8. Pozwól dziecku wybierać. Zanim zabierzesz się do przygotowywania posiłku, zapytaj: "Chcesz kanapkę z szynką czy twarożkiem? Wolisz jogurt z jagodami czy truskawkami, a może koktajl bananowy lub pomarańczowy?". Jeśli nic nie wybierze, to trudno. Może jednak któraś z propozycji mu się spodoba. Poza tym każdy z nas lubi decydować o swoim menu, dzieci nie są wyjątkiem.

9. Zgódź się na drobne dziwactwa twojego malucha. Jeżeli koniecznie chce popijać pomidorową sokiem pomarańczowym, nie rób z tego problemu. To przecież tylko kwestia smaku. Lubi jeść kanapki tylko w kształcie trójkąta, a mleko pić przez słomkę? Nie przejmuj się, na pewno z czasem mu się to znudzi.

10. Nie dawaj dziecku tego, czego nie lubi. Jeśli nie chce jeść mięsa, nie zmuszaj go. Zaproponuj mu zamiast tego jajko lub rybę, a może kawałek wędliny. Jeżeli wybrzydza nad warzywami, zamiast się denerwować, daj mu więcej owoców.

11. Nie próbuj przemycać w potrawach rzeczy, których dziecko nie lubi. Z pewnością wykryje oszustwo i nie zje niczego. A co najgorsze, obrzydzisz mu to, co lubiło dotychczas.

12. Zrób to samo inaczej. Mięso zamiast na gorąco do obiadu podaj na zimno do kanapek. Barszcz zaserwuj w filiżance jako napój, a nie tradycyjną zupę. Owoce zmiksuj i zamroź - może jako sorbet znajdą większe uznanie?

13. Podawaj picie po posiłku, a nie w trakcie, a tym bardziej przed. Jeśli brzuszek malucha od razu wypełni się kompotem, reszta obiadu po prostu nie ma prawa się tam zmieścić.

14. Niech dziecko je tak długo, jak chce. To, że guzdrze się przy obiedzie, wcale nie musi znaczyć, że jest niejadkiem. Może samodzielne jedzenie sprawia mu jeszcze kłopot. Nawet jeżeli wydaje ci się, że obiad ciągnie się w nieskończoność, nie okazuj zniecierpliwienia. Jeśli dziecko będzie widziało, że chcesz, by skończyło już jeść, po prostu odsunie talerz. To przecież łatwiejsze niż zręczne posługiwanie się sztućcami.

15. Jedzcie razem przy rodzinnym stole. Jedzenie w samotności jest nudne i smutne. Co innego w towarzystwie. Kiedy tata opowiada, jaką miał przygodę w drodze do pracy (tramwaj, którym jechał, zepsuł się i na ulicy zrobił się ogromny korek), można z wrażenia zapomnieć o tym, że nie znosi się marchewki i poprosić o dokładkę.

16. Nie karm dziecka, niech je samo. Wiele dwu , trzylatków zjadłoby więcej, gdyby mamy pozwoliły im to robić samodzielnie. Jeśli są karmione, z czasem dochodzą do wniosku, że zjedzenie obiadu to rzeczywiście przykra sprawa, zupełnie jak umycie głowy czy zaaplikowanie lekarstwa - to też mama robi osobiście.

17. Uznaj "nie" za odpowiedź ostateczną. Nigdy nie przekonuj do jeszcze jednej, ostatniej łyżeczki czy kęsa. Jeśli dziecko twierdzi, że się najadło, pozwól mu odstawić talerz i nie komentuj tego.

18. Wciągnij niejadka w przygotowania posiłków. Własnoręcznie zrobione kanapki czy sałatka większości dzieci smakują o wiele lepiej.

19. Zadbaj o dobrą, rodzinną atmosferę przy posiłku. Pośpiech, zamieszanie, sprzeczki rodziców, których trzeba codziennie wysłuchiwać, najbardziej cierpliwemu dziecku odbiorą apetyt.

20. Nie wszystko trzeba zjeść naraz. Spróbuj podzielić posiłki, np. drugie śniadanie możesz dać dziecku na spacerze, albo zupę podać przed wyjściem na podwórko, a drugie danie po powrocie do domu. Być może świeże powietrze sprawi, że tak nie lubiane klopsiki twój maluch zje z apetytem.

Dzieci leworęczne

Lateralizacja, to postępujący w trakcie rozwoju ruchowego proces, w wyniku którego kształtuje się przewaga jednej strony (ciała) nad drugą. Lateralizację czynności nazywa się też "asymetrią funkcjonalną".

W odniesieniu do parzystych narządów ruchu i organów zmysłowych znajdujących się po prawej i lewej stronie ciała, przejawia się jako preferencja do używania określonej ręki, nogi, oka i ucha.

Wyróżnić można lateralizację jednorodną, do której zaliczamy:

- lateralizację prawostronną - przejawia się dominacją prawej ręki, oka i nogi (świadczy o dominacji lewej półkuli mózgu). Występuje najczęściej u osób dorosłych, dlatego przyjmuje się ją za model idealny, do którego zmierza w swoim rozwoju każdy człowiek,

- lateralizację lewostronną - w wykonywaniu czynności dominuje lewa ręka, noga i lewe oko (co świadczy o dominującej roli prawej półkuli mózgu),

-lateralizację skrzyżowaną (niejednorodną) - polega ona na wyraźnej czynnościowej przewadze narządów ruchu i zmysłu, lecz nie po tej samej stronie, a po obu stronach ciała: można więc spotkać dzieci leworęczne, ale prawooczne i prawonożne. Wariantów tego typu lateralizacji jest kilka i jest to lateralizacja ustalona.

-lateralizację nie ustaloną, czyli słabą - spotkać ją można gdy nie ma ustalonej dominacji poszczególnych narządów ruchu i zmysłu. Przejawia się oburęcznością, obuocznością i obunożnością

Jak przebiega proces rozwoju lateralizacji w zakresie "ręczności".

Pierwsze obawy dominacji ręki zaobserwować można już u niemowlęcia, począwszy od III kwartału pierwszego roku życia. U wielu dzieci około 4 r. ż przewaga jednej ręki nad drugą staje się wyraźna, a u większości maluchów zaczyna dominować ręka prawa. Zwykle na przełomie wieku przedszkolnego i szkolnego ustala się zwykle lateralizacja czynności ruchowych rąk, która ostatecznego kształtu nabiera w wieku 12- 14 lat.

Są też dzieci u których dojrzewanie w zakresie lateralizacji czynności ruchowych jest zwolnione i nie kończy się w wieku szkolnym.

Moje dziecko jest leworęczne

Kiedy rodzice zauważą, że ich dziecko jest leworęczne, często reagują niepokojem i obawami. Najczęściej wynikają one z niepewności i niewiedzy (jeśli sami są praworęczni, lub byli przestawieni). Można spotkać się także z "dobrymi radami" i naciskami ze strony babć, cioć i dziadków, żeby dziecko przestawiać na prawą rękę.

Leworęczność to nic złego

Faktycznie w codziennym życiu, gdzie większość ludzi jest praworęcznych, leworęczność czasami może sprawiać problem. U dziecka zaczynającego karierę szkolną wiąże się z pewnymi (łatwymi, ale wymagającymi cierpliwości) zabiegami, które mają na celu nauczyć dziecko prawidłowej postawy przy odrabianiu lekcji, odpowiedniego trzymaniu pióra, zeszytu. Maluch może mieć kłopoty z nauką pisania - tu także potrzebna jest wyrozumiałość i pomoc nauczycieli i rodziców.

Nigdy nie przeuczamy na prawą rękę dzieci:

- zlteralizowanych lewostronnie
- o wczesnej i silnej dominacji lewej ręki
- lewoocznych - dąży się do jednorodnej (po tej samej stronie ciała) lateralizacji oka i ręki
- upośledzonych umysłowo
- o małej sprawności ręki prawej
- akceptujących swoją leworęczność
- jąkających się

Czy szukać pomocy specjalisty gdy dziecko jest leworęczne ?

Jeśli dziecko jest leworęczne i nie ma większych problemów w trakcie różnych ruchowych czynności, profilaktyczna wizyta u specjalisty (psycholog, pedagog) nie jest konieczna. Na pewno ważne jest poinformowanie nauczycielki dziecka (jeśli zaczyna ono szkołę lub zerówkę) o tym fakcie. Umożliwi mu to od początku odpowiednią naukę: postawy przy ławce i przy pisaniu, miejsca w ławce itp. Nauczyciel w praktyczny sposób powinien pokazać rodzicom jak dziecko ma siedzieć, jak ustawiać rękę i zeszyt przy pisaniu. Jeśli tego nie potrafi, należy poszukać pomocy u pedagoga szkolnego.

Jeśli natomiast w toku nauki pisania, rysowania pojawią się problemy i trudności wówczas dziecko zostanie najprawdopodobniej skierowane na badania do poradni. Obok różnych rutynowych testów (bad. inteligencji) zostanie poddane prostym próbom pozwalającym określić lateralizację także w zakresie czynności oka, nogi. Być może efektem tego będzie zalecenie aby maluch uczęszczał na ćwiczenia rekompensacyjne w szkole i w odpowiedni sposób ćwiczył w domu.

Podstawowe zalecenia dla dzieci leworęcznych dotyczące nauki pisania w szkole:

- dziecko leworęczne powinno w ławce zajmować miejsce na lewo od kolegi,
- do pisania musi mieć pióro przeznaczone dla ludzi leworęcznych,
- pisanie powinno rozpoczynać od przyjęcia prawidłowej pozycji ciała i oparcia obu stóp o podłogę,
- dziecko ma prawidłowo uchwycić ołówek czy pióro - ołówek ma być trzymany w trzech palcach lewej ręki, a jego koniec skierowany w kierunku ramienia (nigdy inaczej).
- gdy ćwiczenia wykonywane są w liniaturze zeszytu place powinny znajdować się pod linijką tak, aby dziecko nie zasłaniało dłonią tekstu. Kartka (zeszyt) mają być ułożone zwierciadlanie jak u praworęcznych, ukośnie - tzn. lewy górny róg skierowany ku górze, a prawy dolny ku dołowi.
- pracę pisemną powinny zazwyczaj poprzedzać ćwiczenia w pozycji stojącej - dziecko kreśli wtedy w powietrzu, na tablicy lub na dużej kartce papieru zawieszonej na ścianie, różne spirale, kreski, koła, ósemki - dużymi zamaszystymi ruchami. Podczas tego rodzaju ćwiczeń lewa ręka ma trzymać prawidłowo przyrząd do pisania - utrwala wtedy prawidłowy nawyk ruchowy.

Ważną rolą tego rodzaju ćwiczeń jest rozluźnianie napięcia mięśniowego.
- dzieci które maja trudności z odpowiednim trzymaniem pióra warto zaopatrzyć w specjalna nakładkę na ołówek, czy pióro.
- ćwiczenia graficzne powinny być skonstruowane interesująco, przy wykorzystaniu różnych technik rysunkowych: ołówka, farb, węgla, pasteli itp.

Trudności dziecka leworęcznego
Podczas pierwszych lat nauki dzieci leworęczne często napotykają na swojej drodze szereg trudności, które mogą, ale nie muszą stać się przyczyną różnych niepowodzeń szkolnych. Jeśli dziecko jest wspierane przez bliskich, ma oparcie i znajdzie pomoc, ma szansę pokonać wszystkie przeciwności.

Wiele problemów dzieci leworęcznych, spowodowanych jest samym faktem pisania lewą ręką - nasze pismo dostosowane jest do wymagań osób praworęcznych - zawsze trzeba pisać od lewej do prawej. A kierunkiem naturalnym dla dzieci leworęcznych jest od prawej ku lewej. Dlatego podczas nauki pisania preferencja ta, stale daje o sobie znać: dzieci bardzo często, rysują szlaczki od strony prawej ku lewej i piszą tak wyrazy (szczególnie przy literach drukowanych), kreślą tak figury geometryczne. Mogą tez w ten sposób odczytywać wyrazy, np.: "do" jako "od" i cyfry, np. 21 zamiast 12 - to znowu może w przyszłości powodować trudności w liczeniu. Posługują się tez pismem zwierciadlanym (wyglądającym jak lustrzane odbicie).

Inne trudności dzieci leworęcznych:

- w nauce czytania
- błędy takie jak: statyczne odwracanie liter (p-b, d-b)
- wolne tempo pisania, pozostawanie w tyle za innymi dziećmi
- niski poziom graficzny pisma 
- problemy emocjonalne (rozczarowanie, zniechęcenia, żal, smutek) - są jakby konsekwencją niepowodzeń dziecka na polu naukowym

Bardzo ważne jest stworzenie odpowiedniej atmosfery wokół dziecka leworęcznego. Atmosfery akceptacji i zrozumienia ewentualnych trudności. Przed rodzicami leży także trudne zadanie zmotywowania dziecka do dodatkowej pracy - na ćwiczeniach rekompensacyjnych, czy dodatkowych w domu. Tylko wtedy niechęć dziecka do wszelkich zajęć graficznych może zostać przełamana.

Bibliografia:
1. Marta Bogdanowicz "Leworęczność u dzieci", WsziP, Warszawa 1992.

Źródło:http://www.dziecirosna.pl/

Dorota Kołodziej

DRODZY RODZICE - RADZIMY

> KOMPLETUJ WYPRAWKĘ WSPÓLNIE Z DZIECKIEM

> ZAWSZE BĄDŹ SPOKOJNY I ZDECYDOWANY, TWÓJ NIEPOKÓJ UDZIELA SIĘ DZIECKU

> NIE PRZECIĄGAJ POŻEGNANIA; POMÓŻ DZIECKU ROZEBRAĆ SIĘ, POCAŁUJ JE, I IDŹ

> JEŚLI DZIECKO PRZY POŻEGNANIU PŁACZE, POSTARAJ SIĘ ABY PRZEZ KILKA DNI ODPROWADZAŁA JE OSOBA, Z KTÓRĄ ROZSTANIE BĘDZIE MNIEJ BOLESNE

> POZWÓL DZIECKU ZABRAĆ DO PRZEDSZKOLA ULUBIONĄ ZABAWKĘ, DZIĘKI KTÓREJ WZROŚNIE POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA

> NIE ZABIERAJ DZIECKA DO DOMU KIEDY PŁACZE PRZY ROZSTANIU, JEŚLI ZROBISZ TO CHOĆ JEDEN RAZ, BĘDZIE WIEDZIAŁO, ŻE ŁZAMI MOŻNA WYMUSIĆ WSZYSTKO

> NIE ZAGLĄDAJ PO POŻEGNANIU DO SALI; BY SPRAWDZIĆ CZY DZIECKO SIĘ BAWI, JEŻELI DZIECKO TO ZAUWAŻY, TO RESZTĘ DNIA SPĘDZI PRZY DRZWIACH, BO SKORO MAMA RAZ ZAJRZAŁA, TO MOŻE ZROBI TO JESZCZE RAZ

> PAMIĘTAJ ŻEGNAJ I WITAJ SWOJE DZIECKO ZAWSZE Z UŚMIECHEM, NIE ZŁOŚĆ SIĘ NA NIE

> ZAWSZE MÓW DZIECKU KTO I KIEDY PO NIE PRZYJDZIE

> NIE PODEJMUJ ZA DZIECKO DECYZJI DOTYCZĄCYCH JEDZENIA JEŚLI NIE MA ALERGII NA POKARMY, ZACHĘCAJ JE DO ICH ZJADANIA. DZIECI CZĘSTO ZAPOMINAJĄ, CZEGO NIE LUBIĄ I W TOWARZYSTWIE RÓWIEŚNIKÓW ZJADAJĄ WSZYSTKO

> NIE ZAMARTWIAJ SIĘ W DOMU I W PRACY, JEŚLI ROZSTANIE Z DZIECKIEM BYŁO CIĘŻKIE. DZIECI PO WYJŚCIU RODZICA USPOKAJAJĄ SIĘ BARDZO SZYBKO
I ZACZYNAJA SIĘ BAWIĆ

> CHWAL DZIECKO ZA JEGO DZIELNOŚĆ I UMIEJĘTNOŚĆ RADZENIA SOBIE W KAŻDEJ SYTUACJI

> BĄDŹ SŁOWNY I PRZYCHÓDŹ PO DZIECKO O TEJ PORZE, O KTÓREJ SIĘ UMÓWIŁEŚ Z DZIECKIEM

> ZAPEWNIAJ DZIECKO O SWOJEJ MIŁOŚCI

> POSTARAJMY SIĘ WSPÓLNIE , ABY POBYT W PRZEDSZKOLU BYŁ JEDNYM
Z NAJRADOŚNIEJSZYCH OKRESÓW ŻYCIA DZIECKA

Kilka rad dla rodziców na podst. miesięcznika

Doradca Dyrektora przedszkola

Ustal stałe reguły panujące w waszym domu i powiedz o nich dziecku, np. „Zawsze trzeba myć rączki przed jedzeniem”, „Nie wolno bez pozwolenia bawić się rzeczami rodziców”. Mówienie o regułach sprawi, że malec będzie wiedział, czego od niego oczekujesz. (Nie znaczy to jednak, że nie będzie sprawdzał, co się stanie, gdy przekroczy granicę). Nie zmieniaj ustalonych reguł, nim maluch się ich nie nauczy. Nawet jeśli byłoby ci na rękę chwilowe zrezygnowanie z jakiejś zasady – nie rób tego! W wychowaniu konieczna jest konsekwencja. Jeżeli powtarzasz dziecku, że ma sprzątać klocki, gdy skończy się bawić, nie rób tego za nie np. wtedy, gdy się spieszysz.

Wyjaśniaj dziecku, dlaczego mu czegoś zabraniasz – jeżeli możesz, podaj konkretną przyczynę, np. „Nie dam ci lodów, bo za chwilę będzie obiad. Jeśli będziesz miał na nie ochotę po zjedzeniu zupy i drugiego dania, dostaniesz je”. Malec łatwiej dostosuje się do zakazu, jeśli pozna jego przyczynę i ją zrozumie.

Nie mów: „Masz umyć zęby, bo ja ci każę”. Nie używaj swojej przewagi nad dzieckiem, by skłonić je do zrobienia czegoś. W ten sposób pokazujesz jedynie, że jesteś silniejsza i możesz mu „kazać”. Ale to nie ma nic wspólnego z autorytetem rodzica.

Dawaj dziecku dobry przykład – zachowuj się tak, jak chciałabyś, by ono się zachowywało. Jeśli wymagasz, by składało swoje zabawki, nie rozrzucaj po mieszkaniu gazet i ubrań. Dzieci uczą się, obserwując rodziców.

Nie strofuj i nie upominaj stale malca. Stawianie dziecku granic i uczenie go dyscypliny nie może zamienić się przecież w wojskowy dryl. Ustalone reguły mają wam pomagać we wspólnym życiu, a nie je utrudniać.

Idź czasem na kompromis. Gdy dziecko poczuje, że starasz się z nim porozumieć, łatwiej zaakceptuje ustalone przez ciebie zasady. Jeśli np. ustaliłaś, że dziecko sprząta zabawki (i ono już nauczyło się to robić), ale widzisz, że malec jest zmęczony i śpiący, a jego pokój wygląda, jakby przeszedł przez niego huragan, zaproponuj układ: „Pomogę ci sprzątać. Ty ustawisz na półce misie, a ja pozbieram klocki, zgoda”?.

Nie zamień się w tyrana. Jeśli dziecko już poznało zasady i ich przestrzega, nic się nie stanie, jeśli czasem odstąpisz od reguły. Zaznacz jednak wyraźnie, że to święto, wyjątkowa sytuacja i nie będzie zdarzała się często: „Zróbmy dziś Dzień skakacza. Możesz skakać po łóżku, ile chcesz. Ale wolno to robić tylko dzisiaj”.

Jeśli możesz, daj dziecku jakąś alternatywę dla zakazu. Nikt przecież nie lubi sytuacji bez wyjścia. Dlatego jeżeli np. maluch gra w piłkę w domu, powiedz mu: „Nie wolno odbijać piłki w domu, bo coś może się stłuc, a u sąsiadki na dole jest straszny hałas. Jeśli tak bardzo chcesz grać w piłkę, pójdziemy na podwórko”.

Nie dyskutuj z dzieckiem. To ty powinnaś stawiać warunki. Jeśli maluch marudzi, że chce zjeść batonik, a umówiliście się, że słodycze je tylko w weekendy, powiedz stanowczo: „Marudzenie nie ma sensu. Przecież wiesz, że jemy cukierki tylko w sobotę i niedzielę. Jeśli masz ochotę na coś słodkiego, dam ci banana”.

Dostrzegaj uczucia dziecka, zaakceptuj je i skomentuj, by miało pewność, że rozumiesz, co właśnie przeżywa. Powiedz np. „Wiem, że chciałbyś jeszcze oglądać bajki, bo lubisz je. Pewnie rozzłościło cię to, że wyłączyłam telewizor, ale na dziś już dość”.

Nie zgadzaj się na okazywanie uczuć w sposób, który przekracza ustalone granice. Jeżeli dziecko ze złości podarło książkę, zareaguj spokojnie, ale stanowczo: „Widzę, że jesteś wściekły, ale nie zgadzam się, byś niszczył książki. Nie wolno tego robić. Jeśli jesteś zły, możesz kopnąć materac”.

Postaraj się zrozumieć, że coś może być dla dziecka ważne, choć dla ciebie jest drobiazgiem. Jeśli np. maluch układa samochodziki w misterny wzór, uszanuj to i nie przestawiaj ich, gdy sprzątasz. Pokazujesz w ten sposób, że szanujesz cudze zasady.

Nie ulegaj łzom. Jeśli maluch rozpacza, przytul go mocno, powiedz, że rozumiesz, że mu przykro i jeśli możesz, zaproponuj coś na pocieszenie. Jeżeli np. musicie już wracać do domu, a dziecko chce zostać na podwórku, powiedz: „Może polepimy z plasteliny”?.

Chwal malucha, kiedy przestrzega ustalonych zasad, np.: „Dziękuję, że odniosłeś swój talerzyk, bardzo ładnie” lub „Szybciutko przebrałeś się w piżamkę, świetnie!”.

Nie bój się wprowadzać kar. Aby była skuteczna, musi być zrozumiała dla dziecka, zastosowana zaraz po przewinieniu i powinna też trwać określony czas (dziecko musi wiedzieć, kiedy minie). Jeśli to możliwe, wymyśl karę, która jest związana z przewinieniem – malec nauczy się, że musi ponosić konsekwencje tego, co robi. Np. „Guzdrałeś się z obiadem, chociaż wiedziałeś, że tata spieszy się na basen. I tata jedzie sam. Trudno, pojedziesz z nim następnym razem”.

Moment przekroczenia przez dziecko 3- letnie progu przedszkola …

Jest nadzwyczaj trudnym przeżyciem, dlatego konieczne jest wspieranie go przez rodzinę i nauczycieli.  

Z tego względu szczególną uwagę należy poświęcić procesowi przystosowania się dzieci                       do instytucji wychowania zbiorowego jaką jest przedszkole.
Przedszkole jest pojmowane (szczególnie przez rodziców) jako środowisko edukacyjne stymulujące możliwości rozwojowe dziecka, zapewniające właściwe przygotowanie do podjęcia nauki szkolnej czyli osiągnięcia dojrzałości szkolnej. Przedszkole wspomaga rozwój indywidualny możliwości dziecka, tworząc korzystne warunki dla tego rozwoju. Jednakże przedszkole może zapewnić prawidłowy rozwój dziecka oraz zaspokoić najistotniejsze jego potrzeby tylko wtedy, gdy współdziała z rodziną.

 Obserwuje się, iż rodzice oddający swoje zwłaszcza 3- letnie dziecko do przedszkola przeżywają pewne obawy oraz są zaskoczeni wymaganiami wobec przyszłych przedszkolaków.

 Szczególnie trudne momenty przeżywają rodzice, gdy pojawią się pierwsze problemy z przystosowaniem do warunków i wymagań przedszkola. Często po prostu nie potrafią tych problemów rozwiązać i pomóc dziecku. Dlatego przedszkole jako profesjonalne środowisko wychowawcze, może udzielić rodzicom wsparcia, służyć radą i pomóc w rozwiązywaniu problemów z adaptacją oraz zapobiegać ich powstawaniu. 

Łagodny start w środowisko przedszkolne może m.in.     zapewnić opanowanie umiejętności samoobsługowych. Poziom opanowania tych umiejętności ma wpływ na poczucie bezpieczeństwa i niezależności dziecka.
Przedszkole oczekuje, iż dziecko 3- letnie powinno mieć opanowane następujące czynności samoobsługowe:
• samodzielne jedzenie łyżką,
• mycie rąk,
• samodzielne korzystanie z toalety,
• zdejmowanie i ubieranie podstawowych części garderoby,
• rozpoznawanie swoich rzeczy,
• czyszczenie nosa,
• znajomość swojego imienia i nazwiska.

Przeciętny rozwój dziecka umożliwia w pełni opanowanie tych umiejętności. Jednak dzieci przychodząc do przedszkola często różnią się pod względem dojrzałości przedszkolnej, co wynika z systemu wychowawczego w rodzinie.
Strach, niepokój, lęk, tak można określić atmosferę jaką tworzy się kiedy, dziecko rozpoczyna swoją przedszkolna karierę. Od tej pory nie będzie już tak jak dawniej. Czas na zmiany. Pierwszy miesiąc w przedszkolu z pewnością nie będzie należeć do łatwych. Jednakże z czasem przy wsparciu rodziców, maluszek zacznie nowy przedszkolak zacznie odzyskiwać pewność siebie, a przedszkole przestanie być już złem koniecznym.
To jak dziecko zniesie początkowy okres w przedszkolu zależy od wielu czynników. Każdy maluszek reaguje indywidualnie. Zdarzają się nawet takie, choć należą do rzadkości, które nie płaczą. W oczach dziecka przedszkole jest nowym, zupełnie nieznanym światem. Obce osoby, otoczenie, zabawki, sale, rytm dnia, zasady, normy. Wszystko toczy się inaczej niż w domu. Dziecko czuje się wyrwane ze znanego, bezpiecznego układu rodzinnego, gdzie często było najważniejsze, najukochańsze, najpiękniejsze, najcudowniejsze, najzdolniejsze- czyli po prostu nieustannie rozpieszczane. Ze świata, który kręci się wokół niego, przechodzi do rzeczywistości. Nie jest już naj...naj.... Jeśli nawet postawy wychowawcze rodziców były prawidłowe i maluch nie był „psuty” ich działaniami to i tak pójście do przedszkola jest momentem trudnym dla całej jego rodziny. Dziecko te nowa sytuacje odbiera jako zagrożenie.
Wobec tego może reagować na nią w różny sposób:
• płaczem- w ten sposób odreagowuje trudne emocje,
• agresją- dziecko zachowuje się agresywnie w stosunku do innych,
• wycofywaniem się- emocje nie znajdują ujścia, dziecko jest smutne,
• pozorną akceptacją- dziecko w przedszkolu nie sprawia kłopotów, jego zachowanie nie budzi zastrzeżeń, za to w domu staje się nie do wytrzymania
• zaburzeniami funkcjonowania organizmu- występują np. wymioty, bóle brzucha, biegunka, zaburzenia snu, moczenie nocne, jąkanie.

Wszystkie podane reakcje należy konsultować ze specjalistami. W przypadku zaburzeń funkcjonowania należy rozważyć, czy dziecko jest gotowe do podjęcia edukacji przedszkolnej, czy też ją odroczyć. Zmasowane objawy psychosomatyczne są przesłanką do wycofania dziecka przynajmniej na jakiś czas z przedszkola. Może lepiej dać mu jeszcze rok odetchnąć, zaprowadzić do babci a potem spróbować ponownie. Psychika dzieci zmienia się bowiem nieustannie. Dużo lepiej debiut w przedszkolu znoszą czterolatki niż trzylatki
Jednakże pamiętajmy że, można dziecko przygotować i uchronić przed takimi reakcjami. Ważne jest odpowiednie przygotowanie co leży w kwestii rodziców.

Spróbujemy teraz odpowiedzieć na zasadnicze pytanie a mianowicie:
Jak przygotować dziecko do przedszkola.
1. Pozytywne myślenie o placówce, informowanie dziecka o tym, że w przedszkolu będzie spędzać czas w towarzystwie innych dzieci bez rodziców.
Przed pójściem do przedszkola warto przekazać pociesze jak najwięcej informacji, żeby potem nie czuło się tak nieswojo w nowym miejscu, zwłaszcza kiedy nie będzie już obok niego mamusi. Nie zaszkodzi jeszcze opowiedzieć o tym jak mama z tatą wspominają przedszkole
2. Dziecko powinno bez pośpiechu rozpocząć swój dzień.
Dobrze jest wstawać w miarę wcześnie, żeby nie śpieszyć się za bardzo. Dziecko powinno bez pośpiechu rozpocząć swój dzień. Trzeba pamiętać, że maluszki robią wszystko dużo wolniej niż dorośli. Poganianie malca powoduje, że jest jeszcze bardziej zestresowany i może gorzej znieść rozstanie z mamą.
3. Przez pierwszy miesiąc odbieramy wcześniej dziecko z przedszkola.
Można przez jakiś czas wcześniej odbierać maleństwo do domu i stopniowo przedłużać jego pobyt. W końcu kiedyś będzie się musiało przyzwyczaić do nowego miejsca.
4. Dotrzymujemy słowa.
Ważne jest, żeby dotrzymywać słowa. Jeżeli mama obieca dziecku, to powinna się tego trzymać. Debiutujący przedszkolak powinien być pewny, że może polegać na swoich rodzicach. W ten sposób zapewnia się mu poczucie bezpieczeństwa.
5. Okazywanie spokoju, poczucia bezpieczeństwa podczas rozstania.
Rozstanie z dzieckiem nie jest łatwe zarówno dla rodziców jak i samego malca. Trzeba jednak zachować „ zimną krew” i nie pozwolić sobie na to, żeby wspólnie z dzieckiem roztkliwiać się. Owszem dziecku należą się słowa otuchy, ale nie można pokazać, że to ciężkie przeżycie nie tylko dla niego. Część dzieci histeryzuje tylko przez chwilę, a kiedy mama czy tata będą już poza zasięgiem wzroku, nagle uspokajają się i zachowują się jakby nigdy nic.
6. Stanowcze rozstanie.
Dziecko nie może zobaczyć, że jego rodzice są przejęci, a nawet panikują. Da mu to podstawy do tego, żeby myśleć, że przedszkole to coś strasznego, skoro nawet rodzice są przejęci. Trzeba mówić stanowczo. Można uspokajać dziecko, ale nie za długo. Wystarczy powiedzieć parę słów otuchy. Jeśli to nie pomaga, to nie pozostaje nic innego jak z bólem serca wyjść z przedszkola i liczyć na to, że dziecko się uspokoi. Warto w tej sytuacji odrobinę zaufać paniom przedszkolankom. W końcu mają one już doświadczenie z plączącymi dziećmi. Są też odpowiednio wykwalifikowane i wiedza jak uspokoić beksę
7. Danie dziecku do przedszkola np. zabawkę z domu.
Dajemy pociesze jakąś rzecz, która będzie się kojarzyła z domem (maskotka z która zasypia)
8. Wygodne ubranie dziecka.
Warto ubierać pociechę tak, żeby nie miała ona większych problemów np. z zdjęciem spodenek w toalecie. Dobrze jest więc przynajmniej na początku założyć dziecku spodenki z gumką. Jeżeli zwłaszcza na początku dziecku zdarzy się przykra niespodzianka np. dziecko posiusia się, to potem będzie czuło jeszcze większą niechęć do przedszkola. Pakujemy maleństwu dodatkowe ubranie do przebrania.
9. Czytanie dzieciom książeczek np. „ Wesołe przedszkole”- M. Kownackiej, Bajki terapeutyczne- M. Molickiej
10. Zorganizowanie czasu na bycie z dzieckiem po odebraniu go z przedszkola.
11. Odprowadzanie dziecka do przedszkola przez ojca.
Gdyż więź emocjonalna z ojcem jest zwykle mniejsza niż z matką
12. Ujednolicenie rytmu dnia w domu i przedszkolu

Bibliografia:
1. F. Dolto, Zrozumieć dziecko. Rozmowy o wychowaniu, Warszawa 2002. Wyd. Jacek Santorski & CO.
2. J. Lubowiecka, Przystosowanie psychospołeczne do przedszkola, Warszawa 2000, WSiP.
3. E. Hurlock, Rozwój dziecka Warszawa 1960 PWN
4. E. Gruszczyk- Kolczyńska, Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci starszych wolniej rozwijających się, Warszawa 2000 WSiP.

PROŚBA DZIECKA  (do Rodziców ….)

„Dzieci nie będą dopiero, ale są już ludźmi,  tak ludźmi są , a nie lalkami,

można przemówić do ich rozumu, odpowiedzą nam, przemówmy do serca, odczują nas.

Dzieci są ludźmi , w duszy ich są zadatki tych wszystkich myśli i uczuć, które my posiadamy.”

Janusz  Korczak

1) Nie psuj mnie. Dobrze wiem, że nie powinienem mieć tego wszystkiego, czego się domagam. To tylko próba sił z mojej strony.

2) Nie bój się stanowczości. Właśnie tego potrzebuję - poczucia bezpieczeństwa.

3) Nie bagatelizuj moich złych nawyków. Tylko ty możesz pomóc mi zwalczyć zło, póki jest to jeszcze w ogóle możliwe.

4) Nie rób ze mnie większego dziecka, niż jestem. To sprawia, że przyjmuje postawę głupio dorosłą.

5) Nie zwracaj mi uwagi przy innych ludziach, jeśli nie jest to absolutnie konieczne. O wiele bardziej przejmuję się tym, co mówisz, jeśli rozmawiamy w cztery oczy.

6) Nie chroń mnie przed konsekwencjami. Czasami dobrze jest nauczyć się rzeczy bolesnych i nieprzyjemnych.

7) Nie wmawiaj mi, że błędy, które popełniam, są grzechem. To zagraża mojemu poczuciu wartości.

8) Nie przejmuj się za bardzo, gdy mówię, że cię nienawidzę. To nie ty jesteś moim wrogiem, lecz twoja miażdżąca przewaga !

9) Nie zwracaj zbytniej uwagi na moje drobne dolegliwości. Czasami wykorzystuję je, by przyciągnąć twoją uwagę.

10) Nie zrzędź. W przeciwnym razie muszę się przed tobą bronić i robię się głuchy.

11) Nie dawaj mi obietnic bez pokrycia. Czuję się przeraźliwie tłamszony, kiedy nic z tego wszystkiego nie wychodzi.

12) Nie zapominaj, że jeszcze trudno mi jest precyzyjnie wyrazić myśli. To dlatego nie zawsze się rozumiemy.

13) Nie sprawdzaj z uporem maniaka mojej uczciwości. Zbyt łatwo strach zmusza mnie do kłamstwa.

14) Nie bądź niekonsekwentny. To mnie ogłupia i wtedy tracę całą moją wiarę w ciebie.

15) Nie odtrącaj mnie, gdy dręczę cię pytaniami. Może się wkrótce okazać, że zamiast prosić cię o wyjaśnienia, poszukam ich gdzie indziej.

16) Nie wmawiaj mi, że moje lęki są głupie. One po prostu są.

17) Nie rób z siebie nieskazitelnego ideału. Prawda na twój temat byłaby w przyszłości nie do zniesienia. Nie wyobrażaj sobie, iż przepraszając mnie stracisz autorytet.
      Za uczciwą grę umiem podziękować miłością, o jakiej nawet ci się nie śniło.

18) Nie zapominaj, że uwielbiam wszelkiego rodzaju eksperymenty. To po prostu mój sposób na życie, więc przymknij na to oczy.

19) Nie bądź ślepy i przyznaj, że ja też rosnę. Wiem, jak trudno dotrzymać mi kroku w tym galopie, ale zrób, co możesz, żeby nam się to udało.

20) Nie bój się miłości. Nigdy. Kochaj mnie i mów mi o tym.

CZYTAJMY  NASZYM DZIECIOM.

 O tym, że należy dzieciom czytać książki, wie chyba każdy dorosły.Przedszkole może i powinno uzupełniać domowe czytanie, a tam, gdzie całkiem go brak, dać zaniedbanym dzieciom szansę codziennego kontaktu ze słowem pisanym.

Głośne czytanie dzieciom jest dziś ważniejsze niż było kiedykolwiek w przeszłości. Lawinowo rośnie ilość informacji i wiedzy. Kto nie czyta, nie nadąży za zmianami we współczesnym świecie.  Czytanie chroni dzieci przed uzależnieniem od telewizji i komputerów.  Czytanie jest dobrą alternatywą dla fałszywych wartości masowej kultury. Nawyki umysłowe, przekonania i system wartości powstają w dzieciństwie. Współczesne dzieci dorastają w ubogim językowo środowisku. Rodzice coraz mniej z nimi rozmawiają i mało im czytają. Kontakt z żywym słowem wyparła telewizja, której narzędziem nie jest język, lecz obraz. W efekcie dzieci coraz gorzej znają język, tymczasem język jest narzędziem myślenia - w tym także matematycznego! Dzieci słabo wyćwiczone w używaniu języka i w myśleniu, pozbawione wyobraźni, którą telewizja wypiera, będą miały trudności od pierwszych dni szkoły i w późniejszym życiu. Zapał do książek trzeba zatem rozwijać  już w dzieciństwie, czytając dzieciom na głos. Mądre książki są  nośnikami ważnych, uniwersalnych wartości moralnych. Czytanie uczy dzieci odróżniania dobra od zła i zachęca do refleksji nad konsekwencjami własnych słów i czynów. Jest to szczególnie ważne w dzisiejszym świecie, zdominowanym przez agresywne wzorce masowej kultury i pogoń za pieniądzem. Wobec narastającej demoralizacji młodego pokolenia nauczanie od najmłodszych lat wartości moralnych, takich jak uczciwość, szacunek, odpowiedzialność, życzliwość, rozum, odwaga, czy sprawiedliwość, staje się sprawą być albo nie być społeczeństwa i państwa.

„Nie ma szczęśliwego dzieciństwa bez książki”.

 Czytanie dziecku książek staje się codziennym , upragnionym przez nie rytuałem w wybranej przez domowników porze dnia. Stały kontakt z książką jest już potrzebą dziecka. Aby jednak pobudzić wyobraźnię dziecka trzeba mu czytać bajki, baśnie i wiersze, w których bohaterowie dokonują małych i wielkich czynów odnoszą sukcesy i porażki, a język jest źródłem niepowtarzalnego nastroju. Każda wysłuchana bajka powinna być okazją do rozmowy . Może również inspirować do malowania, rysowania czy zabawy w teatr.

„Poczytaj mi mamo ,poczytaj mi tato

bo w książkach tak wiele się dzieje